LỄ CHÚA BA NGÔI NĂM A
Chúa nhật, 19.06.2011
THIÊN CHÚA BA NGÔI VÌ THIÊN CHÚA LÀ TÌNH YÊU
G. Trần Đức Anh OP
Chúa nhật 19-6-2011, Đức Thánh
Cha Bênêđictô XVI đã đến viếng thăm Cộng hòa kỳ cựu nhất thế giới, San Marino,
và khích lệ dân chúng tại đây bảo tồn đức tin và chống lại cám dỗ của trào lưu
duy lạc thú làm băng hoạt luân lý. Trong bài giảng, Đức Thánh Cha đã quảng diễn
về ý nghĩa lễ Chúa Ba Ngôi và nhấn mạnh chiều kích tình yêu của mầu nhiệm này,
Ngài nói:
Anh
chị em thân mến,
Hôm
nay chúng ta mừng lễ Chúa Ba Ngôi: Cha, Con và Thánh Thần. Khi nghĩ đến Ba
Ngôi, rất nhiều khi khía cạnh mầu nhiệm xuất hiện trong tâm trí: Ba Ngôi và Một
Chúa, một Chúa trong 3 Ngôi Vị. Nhưng phụng vụ hôm nay lưu ý chúng ta về thực tại
tình yêu chứa đựng trong mầu nhiệm thứ nhất và là mầu nhiệm tột đỉnh của đức
tin chúng ta.
Chúa
Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần là một vì Thiên Chúa là tình yêu và tình yêu
là sức mạnh ban sự sống tuyệt đối; sự hiệp nhất do tình yêu tạo ra là một sự hiệp
nhất lớn hơn một sự hiệp nhất thuần túy vật chất. Chúa Cha trao ban tất cả cho
Chúa Con; Chúa Con nhận tất cả từ Chúa Cha với lòng biết ơn; và Chúa Thánh Thần
như thành quả tình yêu giữa Chúa Cha và Chúa Con. Các bài đọc của Thánh lễ hôm
nay nói về Thiên Chúa và do đó nói về tình yêu; các bài đọc không tập trung quá
nhiều vào ba Ngôi Vị, nhưng đúng hơn là vào tình yêu. Tình yêu là bản thể của
Thiên Chúa, và đồng thời tình yêu cũng là sự hiệp nhất và là tính chất ba ngôi
của Thiên Chúa.
Bài
đọc I mà chúng ta vừa nghe, được trích từ Sách Xuất Hành và là bài đọc mà tôi
đã suy ngẫm trong một bài giáo lý Thứ Tư gần đây, thật là một sự ngạc nhiên vì
mặc khải về tình yêu của Thiên Chúa đến sau một tội lỗi rất nghiêm trọng của dân
Chúa. Họ hầu như không hoàn thành lời thề của Giao ước mà họ đã thực hiện tại
Núi Sinai, và họ đã bất trung. Khi sự vắng mặt của Môsê kéo dài, dân chúng nói:
“Ông Môsê này đã đi đâu, và Đức Chúa của ông ta ở đâu?” và họ yêu cầu Aaron tạo
ra một vị thần có thể nhìn thấy, tiếp cận và kiểm soát được, trong tầm với của họ
thay vì vị thần bí ẩn, vô hình và xa xôi này. Aaron làm theo và làm một con bò
vàng. Từ Sinai đi xuống, Môsê nhìn thấy những gì đã xảy ra và đập vỡ hai tấm
bia Giao ước vốn đã được ghi “Mười Điều Răn”, nội dung cụ thể của giao ước với
Thiên Chúa. Có vẻ như tất cả đã mất, tình bạn từ thuở ban đầu ngay lập tức đã bị
phá vỡ. Tuy nhiên, bất chấp tội lỗi nặng nề nhất của con người, qua lời cầu bầu
của Môsê, Đức Chúa đã chọn tha thứ cho họ và mời Môsê leo lên núi một lần nữa để
nhận lại luật pháp mới của Ngài, Mười Điều Răn, và để lập lại giao ước. Sau đó,
Môsê xin Đức Chúa Trời tỏ mình ra, cho phép ông nhìn thấy mặt Ngài. Tuy nhiên,
Thiên Chúa không tỏ lộ nhan Ngài, nhưng tỏ lộ bản chất đầy lòng nhân lành của
Ngài bằng những lời này: "Ðức Chúa! Ðức Chúa! Thiên Chúa thương xót và
từ nhân, bao dung, đầy nhân nghĩa và tín thành" (Xh 34,6). Đây là
Khuôn Mặt của Thiên Chúa. Lời tự định nghĩa về mình của Thiên Chúa diễn tả tình
yêu thương xót của Ngài: Một tình yêu chiến thắng tội lỗi, che dấu tội lỗi, loại
bỏ nó. Chúng ta luôn có thể chắc chắn rằng lòng nhân hậu này không bỏ rơi chúng
ta. Không thể có sự mặc khải nào rõ ràng hơn. Chúng ta có một Thiên Chúa từ chối
tiêu diệt những kẻ tội lỗi và muốn bày tỏ tình yêu của Ngài một cách sâu sắc và
đáng ngạc nhiên hơn nữa đối với chính những kẻ tội lỗi, để luôn trao ban cho họ
khả năng hoán cải và tha thứ.
Bài Tin
Mừng hoàn tất mạc khải mà chúng ta đã nghe trong Bài Đọc I, bởi vì nó chỉ ra điểm
mà Thiên Chúa tỏ lòng thương xót của Ngài. Thánh sử Gioan nhắc đến những lời
này của Chúa Giêsu: "Thiên Chúa đã yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một
Người để tất cả những ai tin ở Con của Người, thì không phải hư mất, nhưng được
sống đời đời” (Ga 3,16). Trên thế giới có sự dữ, có ích kỷ, có gian ác và
Thiên Chúa có thể đến để phán xét thế giới này, để tiêu diệt sự dữ, để trừng phạt
những kẻ làm việc trong bóng tối. Nhưng không, Ngài bày tỏ tình yêu của Ngài đối
với thế gian và con người, bất chấp tội lỗi của họ, và gửi điều quý giá nhất đối
với Ngài: Người Con Duy Nhất của Ngài. Thiên Chúa không chỉ gửi Người Con, mà
còn trao tặng Người Con như một món quà cho thế giới. Chúa Giêsu là Con Thiên
Chúa đã sinh ra vì chúng ta, sống vì chúng ta, chữa lành bệnh tật, tha thứ tội
lỗi và đón nhận mọi người. Đáp lại tình yêu phát xuất từ Chúa Cha, Chúa Con đã
hiến mạng sống Người cho chúng ta: trên thập giá, tình yêu thương xót của Thiên
Chúa đạt đến sự tỏ bày cao nhất. Và chính trên thập giá, Con Thiên Chúa đã cho
chúng ta được tham dự vào sự sống vĩnh cửu được thông ban cho chúng ta nhờ hồng
ân Chúa Thánh Thần. Như vậy, trong mầu nhiệm thập giá, có sự hiện diện của Ba
Ngôi Thiên Chúa: Chúa Cha, Đấng ban Con Một của mình để cứu độ thế gian; Chúa
Con hoàn thành kế hoạch của Chúa Cha; Chúa Thánh Thần - được Chúa Giêsu trao
ban vào lúc Người chết - Đấng đến để làm cho chúng ta tham dự vào sự sống thần
linh, để biến đổi sự hiện hữu của chúng ta, nhờ đó sự sống của chúng ta được
sinh động bởi tình yêu thần linh.
Anh
chị em thân mến! Niềm tin nơi Chúa Ba Ngôi cũng hình thành Giáo Hội tại San
Marino Montefeltro này qua dòng lịch sử cổ kính và vinh hiển. Việc rao giảng
Tin Mừng tại phần đất này là do hai vị thánh đẽo đá Marino và Lêô, vào giữa thế
kỷ thứ III hai vị đã từ miền Dalmazia đến Rimini. Do đời sống thánh thiện, một
vị trở thành linh mục và một vị trở thành phó tế do Đức Cha Gaudenzio và được
ngài phái đến miền nội địa, một vị lên núi Feretro và sau này trở thành thánh
Lêô và một vị lên núi Titano, sau này mang tên là thánh Marino. Đi xa hơn những
vấn đề lịch sử mà chúng ta không có nhiệm vụ đào sâu ở đây, chúng ta muốn nói về
cách thức mà thánh Marino và Lêô đã mang viễn tượng và các giá trị mới mẻ vào
trong bối cảnh thực tại địa phương, với niềm tin nơi Thiên Chúa, Đấng tỏ mình
ra trong Đức Giêsu Kitô, ảnh hưởng trên sự nảy sinh một nền văn hóa và văn
minh, qui trọng tâm vào con người là hình ảnh của Thiên Chúa, và qua đó, mang lại
những quyền đi trước mọi quyền tài phán của con người. Các chủng tộc khác nhau
như người Roma, người Goti, rồi người Longobardi tiếp xúc với dân chúng tại
đây, nhiều khi có cả những cuộc xung đột, nhưng nhờ tham chiếu cùng một đức
tin, nên đã tìm được một yếu tố chung để xây dựng luân lý đạo đức, văn hóa, xã
hội, và cả chính trị nữa. Đối với họ, điều hiển nhiên là người ta không thể coi
một dự án văn minh là được hoàn tất cho đến khi tất cả những thành phần của dân
tộc trở thành một cộng đoàn Kitô sinh động và có cơ cấu chặt chẽ. Vì thế, hỡi
những người dân San Marino quí mến, người ta có lý để nói rằng sự phong phú của
dân tộc này, sự phong phú của anh chị em, đã và vẫn còn là đức tin, và niềm tin
này đã kiến tạo một nền văn minh thực sự là duy nhất. Bên cạnh đức tin, cũng cần
nhắc đến lòng tuyệt đối trung thành với Đức Giám Mục Roma, Vị mà Giáo Hội tại
đây luôn hướng nhìn về với lòng sùng mộ và quí mến; tiếp đến là lòng quan tâm đối
với đại truyền thống của Giáo Hội Đông phương và lòng sùng mộ đối với Mẹ Maria.
Anh
chị em có lý mà hãnh diện và biết ơn vì những gì mà Chúa Thánh Thần đã thực hiện
trong Giáo Hội của anh chị em qua các thế kỷ. Nhưng anh chị em cũng biết rằng
cách thức tốt nhất để đề cao gia sản này chính là vun trồng và làm cho gia sản ấy
được phong phú. Thực vậy, anh chị em được mời gọi phát huy kho tàng quí giá này
trong một thời điểm thuộc hàng quan trọng nhất trong lịch sử. Ngày nay, sứ mạng
của anh chị em là phải đương đầu với những thay đổi sâu rộng và mau lẹ về văn
hóa, xã hội, kinh tế, chính trị, ảnh hưởng tới những đường hướng mới và thay đổi
tâm thức, phong tục và sự nhạy cảm. Thực vậy, tại đây cũng như nơi khác, không
thiếu những khó khăn và chướng ngại, phần lớn do những lối sống duy lạc thú,
làm u mê tâm trí và có nguy cơ loại bỏ mọi luân lý. Có cám dỗ lẻn vào, coi sự
phong phú của con người không phải là đức tin, nhưng là quyền bính cá nhân và
xã hội, trí thông minh, trình độ văn hóa và khả năng lèo lái thực tại khoa học,
kỹ thuật và xã hội. Vì thế, tại nơi đây, người ta cũng bắt đầu thay thế đức tin
và các giá trị Kitô bằng những cái gọi là phong phú, nhưng rốt cục chúng tỏ ra
mong manh và không có khả năng chu toàn lời hứa lớn lao về chân, thiện, mỹ và
điều công chính mà qua bao thế kỷ, cha ông anh chị em đã đồng hóa với kinh nghiệm
đức tin. Và cũng không nên quên cuộc khủng hoảng của nhiều gia đình, bị trầm trọng
thêm vì tình trạng dòn mỏng về tâm lý và tinh thần của nhiều đôi vợ chồng, sự vất
vả cơ cực của nhiều nhà giáo dục trong việc đạt tới sự huấn luyện liên tục cho
người trẻ, họ bị ảnh hưởng vì đủ thứ bấp bênh, nhất là sự bấp bênh về vai trò
xã hội và khẳ năng công ăn việc làm.
Tôi
nhắn nhủ tất cả các tín hữu hãy trở thành men trong thế giới, hãy tỏ ra tại
Montefeltro cũng như tại San Marino, là những tín hữu Kitô hiện diện, có tinh
thần biến báo và sống hợp với đức tin. Các linh mục, tu sĩ nam nữ hãy luôn sống
trong tình hiệp thông thân mật và thực sự với Giáo Hội, giúp đỡ và lắng nghe vị
Chủ Chăn giáo phận. Cả nơi anh chị em cũng có tình trạng cần cấp thiết làm gia
tăng ơn gọi linh mục và nhất là ơn gọi đời sống thánh hiến: tôi kêu gọi các gia
đình và các người trẻ, hãy mở rộng tâm hồn, sẵn sàng đáp lại tiếng gọi của
Chúa. Chúng ta đừng bao giờ ngừng quảng đại đối với Thiên Chúa!. Tôi cũng khích
lệ anh chị em giáo dân hãy tích cực dấn thân trong cộng đoàn, để bên cạnh những
nghĩa vụ riêng về dân sự, chính trị, xã hội và văn hóa, anh chị em tìm được thời
giờ và sự sẵn sàng cho đời sống mục vụ. Hỡi anh chị em người San Marino, hãy
kiên vững trung thành với gia sản được xây dựng qua bao thế kỷ nhờ sự thúc đẩy
của các vị đại bổn mạng của anh chị em là thánh Marino và Lêô. Tôi cầu xin Chúa
chúc lành cho hành trình hiện nay và tương lai của anh chị em và phó thác tất cả
anh chị em cho “ân sủng của Chúa Giêsu Kitô, tình yêu của Chúa Cha và ơn thông
hiệp của Chúa Thánh Thần” (2 Cr 13,11). Amen.
Kinh
Truyền Tin
Cuối thánh lễ, Đức Thánh Cha đã
chủ sự kinh Truyền tin với các tín hữu. Trong bài huấn dụ ngắn trước đó, ngài
nhắc đến sự kiện Đức Mẹ được tôn kính tại nhiều đền thánh cổ kính cũng như tân
thời tại miền này. Ngài phó thác toàn thể dân chúng San Marino và Montefeltro
cho Đức Mẹ, đặc biệt là những người đau khổ trong thân xác và tinh thần.
Đức Thánh Cha cũng nhắc đến lễ
phong chân phước chúa nhật 19-6-2011 tại thành phố Dax ở miền nam nước Pháp,
cho nữ tu Marguerite Rutan, dòng Nữ Tử Bác ái. Vào hậu bán thế kỷ 18, chị đã tận
tụy làm việc tại nhà thương Dax, nhưng đã bị kết án tử hình trong cuộc bách hại
sau cách mạng Pháp, vì đức tin Công Giáo và vì lòng trung thành với Giáo Hội. Đức Thánh Cha nói:
Tôi
chia sẻ trong tinh thần niềm vui của các Nữ Tử Bác Ái và mọi tín hữu, tham dự lễ
phong chân phước tại thành phố Dax cho Nữ tu Marguerite Rutan, chứng nhân rạng
ngời về tình yêu của Chúa Kitô đối với người nghèo.
Sau cùng, Đức Thánh Cha nhắc đến
Ngày Thế giới người tị nạn, cử hành vào ngày hôm nay thứ hai 20-6, và năm nay kỷ
niệm 60 năm chấp nhận Hiệp ước quốc tế bảo vệ những người bị bách hại và bị bó
buộc chạy trốn khỏi quê hương của họ. Vì thế, Đức Thánh Cha mời gọi các chính
quyền dân sự và mỗi người thiện chí bảo đảm sự đón tiếp và những điều kiện sống
xứng đáng cho người tị nạn, trong khi chờ đợi họ có thể hồi hương tự do và an
ninh.
Sau thánh lễ, Đức Thánh Cha đã
dùng bữa trưa tại Nhà Thánh Giuse thuộc cộng đoàn Borgo Maggiore, cùng với các
vị đại diện của giáo phận và thành viên của Quỹ quốc tế ”Gioan Phaolô 2”. Ban
chiều cùng ngày, vào lúc 4 giờ rưỡi, Đức Thánh Cha đã chính thức gặp chính quyền
San Marino và đến thành phố Pennabilli để khi viếng Nhà Thờ chính tòa, trước
khi đến quảng trường Vittorio Emanuele để gặp gỡ các bạn trẻ thuộc giáo phận
San Marino Montefeltro vào lúc 7 giờ 15 phút, rồi đáp trực thăng trở về Roma.
Nguồn: archivioradiovaticana.va (19.06.2011)
Nguồn: Hội Đồng Giám Mục Việt Nam - hdgmvietnam.com
